Wat is accreditatie?

Voor we ingaan op de waarde van accreditatie is het goed even in te gaan op de vraag wat accreditatie nu eigenlijk is. Accreditatie is een systeem dat tot doel heeft overheid en marktpartijen het vertrouwen te geven in afgegeven meet-, kalibratie, certificatie, inspectie- en conformiteitrapporten en certificaten.

Op basis van de rapporten en certificaten, uitgegeven door geaccrediteerde instellingen, worden door marktpartijen (belangrijke) beslissingen genomen. De overheid kan een product op haar markt accepteren of weren. Voor eindgebruikers hebben dergelijke rapporten vaak (grote) invloed op aankoopbeslissingen van producten en/of diensten. Importeurs weten dat ze een te importeren product met een gerust hart op de Europese markt kunnen zetten. In al deze gevallen worden beslissingen genomen die grote financiële consequenties kunnen hebben en die van invloed zijn op de marktsituatie.

Het is daarom dat er behoefte is aan een gelijk speelveld voor alle partijen en hierbij is het van groot belang dat partijen kunnen vertrouwen op uitgegeven rapporten en certificaten. Juist hier speelt het systeem van accreditatie een belangrijke rol. Een instelling is niet alleen geaccrediteerd, het heeft ook een zogenaamde scope. Dit is het gebied waarvoor een instelling werkzaamheden onder accreditatie uit mag voeren. De scope voor iedere, in Nederland, geaccrediteerde instelling kan gevonden worden op de Internetsite van de RvA:www.rva.nl

Welke kwaliteitssystemen?

Er bestaan een aantal Europese en Internationale normen op basis waarvan een instelling zich kan laten accrediteren. We noemen hierbij met name de EN 45011 voor certificatie, de ISO/IEC 17020 voor inspectie-instellingen en de ISO/IEC 17025 voor test- en kalibratie laboratoria. Deze normen stellen eisen aan instellingen op technisch, competentie en organisatorisch vlak. Deze normen, die internationaal zijn vastgelegd, hebben tot doel de betrouwbaarheid van de werkzaamheden die door de betreffende instelling wordt uitgevoerd te verhogen.

Wat is het belang voor de klant?

Klanten dienen te weten bij wie werkzaamheden worden uitbesteed en moeten op de resultaten kunnen vertrouwen. Ieder bedrijf zal zich naar buiten toe zo goed mogelijk presenteren maar hoe weet een klant wat de kwaliteit van een instelling is? De klant kan natuurlijk trachten zelf bij de instellingen vast te stellen wat de kwaliteit van de instelling is. Echter, hier is veel tijd mee gemoeid en het is nog maar de vraag of iedere klant in staat is een dergelijk onderzoek naar behoren uit te voeren. Daarnaast zou een instelling geconfronteerd worden met een groot aantal externe audits. Het systeem van accreditatie geeft de klant een eenvoudig instrument om de betrouwbaarheid van een instelling vast te stellen zodat hij zich kan concentreren op andere aspecten zoals prijs, levertijd en dienstverlening.

Welke garanties geeft accreditatie?

Is het nu zo dat geaccrediteerde instellingen geen fouten maken? Dit kan natuurlijk nooit gegarandeerd worden, dus ook niet binnen het systeem van accreditatie. Welke garandeert accreditatie dan wel? Hier kan worden gesteld "werkzaamheden worden uitgevoerd met de hoogst mogelijke betrouwbaarheid". Dit klinkt nogal vaag. In de praktijk blijkt dit echter behoorlijk duidelijk te zijn. Zo wordt binnen geaccrediteerde instellingen minimaal éénmaal per jaar het gehele kwaliteitssysteem geaudit door interne auditors. Deze audits dienen als een geplande activiteit te worden uitgevoerd. De interne audits moeten worden uitgevoerd door gekwalificeerde auditors. Hiernaast wordt ook minimaal éénmaal per jaar een audit uitgevoerd door een externe organisatie. In Nederland is dit meestal de Raad voor Accreditatie (RvA). Dit instituut bekijkt of het kwaliteitsysteem is opgezet conform de betreffende norm en tevens of dit operationeel is. Hieronder valt niet alleen het vorige punt namelijk of er een operationeel systeem van interne audits wordt gehanteerd maar als voorbeeld ook of er eerste, tweede en derde lijns controles worden uitgevoerd.

Daarnaast, en wellicht nog wel belangrijker, wil een instelling die geaccrediteerd is dit ook graag blijven. Blijkt een geaccrediteerde instelling nu belangrijke fouten of op welke manier dan ook van de relevante accreditatienorm af te wijken dan zal de RvA ingrijpen. Dit gebeurt niet alleen door tijdens een audit gevonden afwijkingen maar kan ook plaatsvinden indien een marktpartij een klacht over een geaccrediteerd instelling indient. De RvA zal een dergelijke klacht met zekerheid onderzoeken. Indien de klacht gegrond blijkt te zijn, kan dit leiden tot schorsing of zelfs intrekking van de accreditatie. Met andere woorden een geaccrediteerde instelling die veel werk uitvoert en voor een langere periode geaccrediteerd is, maakt blijkbaar geen of weinig fouten, anders zouden zij immers niet meer geaccrediteerd zijn. Dit laatste geeft de klant misschien wel de grootste garantie.

Waaraan herken ik geaccrediteerde instellingen?

Door de RvA geaccrediteerde instellingen staan vermeld op de website van de RvA: www.rva.nl. Daarnaast mogen geaccrediteerde instellingen die werk onder accreditatie uitvoeren op hun rapport het accreditatie logo vermelden. Het accreditatie logo garandeert dat een rapport onderzoeksresultaten bevat die gebaseerd zijn op werkzaamheden die onder accreditatie zijn uitgevoerd en dus een hoge mate van betrouwbaarheid hebben.

Accreditaties in het buitenland?

Hebben werkzaamheden uitgevoerd door een Nederlandse geaccrediteerde instelling ook waarde in het buitenland? Dit hangt weliswaar af van welk buitenland maar in het algemeen kan gesteld worden dat de RvA onder een zogenaamd Mutual Regognition Agreement (of MRA) afspraken heeft met alle andere accrediterende instellingen in Europa en vaak ook daarbuiten. In Europa bestaat de overkoepelende organisatie European Accreditation (EA) die ervoor zorgdraagt dat in alle landen gelijk met accreditatie wordt omgegaan en overal dezelfde eisen gelden. Daarnaast is de RvA ook een volledig lid van ILAC. ILAC heeft een overeenkomst met het IEC en IAF.

Conclusie

Het systeem van accreditatie is voor alle partijen een efficiënt, effectief en betrouwbaar middel om zeker te stellen dat werkzaamheden met een zeer hoge mate van betrouwbaarheid worden uitgevoerd en betrouwbare rapporten en certificaten opleveren.

Interessant artikel? Lees meer edutorials van DARE!!

Terug naar de nieuwsbrief Herfst 2011