Zelf meten?
De zin en onzing van zelf EMC metingen uitvoeren
Als ontwikkelaar van een apparaat, machine of installatie komt u vroeg of laat voor de keuze: Zelf meten of uitbesteden. Dit artikel geeft u de achtergrond die u nodig heeft om een onderbouwde beslissing te nemen
Zelfcertificering
De meeste richtlijnen onder het regiem van de CE-markering zijn geliberaliseerd. Dat wil zeggen dat u de CE-markering zelf aan mag (moet) brengen, er is sprake van zelfcertificering. Is CE-markering daarmee een wassen neus? Het tegendeel is waar. De verantwoordelijkheid bij de producent of importeur en hij dient de metingen en/of de onderzoeken uit te voeren of uit te laten voeren. Daarna kan hij 'met recht' stellen dat het product aan alle van toepassing zijnde richtlijnen voldoet. Zodra dit het geval is, kan hij de conformiteitverklaring opstellen en ondertekenen. Als indicatie voor het bestaan van deze getekende conformiteitverklaring kan hij daarna de CE-markering op het product aanbrengen. Het aanbrengen van de CE-markering en het voorhanden hebben van een conformiteitverklaring vallen onder de wet Economische Delicten en de afwezigheid van één of beiden zijn strafbaar en kunnen leiden tot stevige boetes.
Stickers plakken
Een handtekening is toch zo gezet? Papier is geduldig? Een sticker is toch zo geplakt? Inderdaad die handelingen stellen niet veel voor, echter indien dit zonder onderbouwing gebeurt, is er sprake van fraude, ook niet zo'n heel goed idee. Op zich zit de CE-regelgeving dus goed in elkaar.
Keuzevrijheid
Aangezien er sprake is van zelfcertificering mag u als producent of importeur, de metingen en/of onderzoeken vanzelfsprekend ook zelf uitvoeren. Dit is een groot voordeel, ook als u besluit de metingen uit te besteden. Immers u hebt nu keuzevrijheid. Niet alleen de keuze tussen zelf doen of uitbesteden maar ook de keuze aan wie u het werk wilt uitbesteden indien u hiertoe besluit. Keuzevrijheid betekent over het algemeen betere dienstverlening en lagere prijzen!
Wanneer is zelf meten dan interessant?
OK, keuzevrijheid maar dat beantwoordt dan nog steeds de vraag niet of u het zelf moet doen of beter uit kunt besteden. Er zijn een aantal gronden waarop u kunt beslissen:
- Prijs
- Onafhankelijkheid
Prijs
Voor het uitvoeren van bijvoorbeeld full-compliant (volledig in overeenstemming met de norm) EMC-metingen is een enorme hoeveelheid dure apparatuur benodigd. Een anechoische ruimte, een meetontvanger, diverse generatoren, een antenne en een of meer versterkers kosten een liever duit. Alleen op basis van deze investering kan een break even point berekening worden gemaakt. Deze leert dat men 100 a 150 metingen op jaarbasis moet uitvoeren voordat het loont om het zelf te doen. Daarmee is men er echter nog niet. Er zijn ook mensen die het werk moeten uitvoeren. Die moeten worden opgeleid of in ieder geval bijblijven op het vakgebied. Daarnaast dient men de apparatuur te onderhouden en te kalibreren en de normen aan te schaffen en up-to-date te houden. Het mag duidelijk zijn, er moeten heel wat metingen uitgevoerd worden voordat dit geld oplevert in plaats van dat er geld bij moet.
Onafhankelijkheid
Daarnaast komt nog het punt van de onafhankelijkheid, 'de slager die zijn eigen vlees keurt' hoe hoog de 'Chinese muur' ook is, bij de afnemer zal altijd een zekere mate van twijfel blijven bestaan. Indien de meting of het onderzoek wordt uitbesteed "koopt" men ook een stuk objectiviteit en onafhankelijkheid. Daar komt nog bij dat men tijdens metingen of onderzoeken ook veel kan leren van de ervaring van de testengineers. Natuurlijk gaat dit alleen op bij laboratoria waar u bij de meting of het onderzoek aanwezig mag zijn. Bij DARE!! zijn wij hier voorstander van. Ten eerste vanwege de kennisoverdracht, ten tweede kan er sneller getest worden. Een medewerker van de producent heeft zijn apparaat sneller aan de praat dan iemand die dit voor het eerst doet. Op de derde plaats kan in overleg worden vastgesteld wat de verschillende 'modes of operations' zijn en wat we onder beïnvloeding verstaan. Last but not least als er zich problemen voordoen, kan direct begonnen worden met het aanpakken van het probleem. Een stuk effectiever dus!
Nooit zelf meten?
Uit het bovenstaande zou u kunnen concluderen dat u nooit zelf moet gaan meten. Dit is echter niet het geval. Ten eerste moeten we onderscheid maken tussen certificatie metingen, wat op zichzelf absolute metingen zijn en engineering metingen.
Engineering metingen
Bij de laatste categorie is een relatieve meting voldoende. Wordt het beter of wordt het slechter is een heel andere meting dan een absolute en nauwkeurige meting. Daarnaast is er ook een enorm prijsverschil in apparatuur waarmee men absolute metingen uit kan voeren en apparatuur voor een relatieve meting. Bijvoorbeeld een 'gewone' spectrum analyser heeft met al rond de euro 10.000 een 'full compliant' meetontvanger kost snel het 10-voudige! Natuurlijk kunt u ook al uw engineering metingen uit besteden maar dat kost erg veel geld, dat u vast wel ergens anders voor kunt gebruiken.
Kiwa Daer helpt u graag bij het selecteren van de juiste apparatuur voor engineering metingen.
Strategisch belang
Er is nog een reden om zelf te meten, ook al kost dit meer. Dit is het geval wanneer men bijvoorbeeld reclame wil maken met de meetfaciliteiten. Een andere reden is omdat men echt dezelfde dag nog wil kunnen meten. Of er is extreme geheimhouding noodzakelijk. Een geaccrediteerd laboratorium is weliswaar tot volledige geheimhouding verplicht, maar bepaalde zaken, zoals ontwikkelingen voor defensie, kunnen een nog hogere geheimhouding vereisen.
Hoe (h)erken ik een goed laboratorium?
Goed, u besluit uit te besteden, de vraag is waar mag dat dan? Die vraag is gemakkelijk te beantwoorden. Het betreft zelf certificering. U mag de metingen zelf uit voeren, u mag het dus ook een kennis, of zelfs "de bakker op de hoek" laten doen. Heeft u daar vertrouwen in? Waarschijnlijk niet en u blijft aansprakelijk voor uw product. Dus u zoekt een laboratorium waar u uw metingen met vertrouwen uit kunt besteden. Maar hoe weet u nu of een laboratorium een "goed" laboratorium is? Daar zijn verschillende manieren toe. Ten eerste kunt u kijken of het laboratorium over de juiste spullen beschikt en als u daar dan langsgaat, kijk dan of deze apparatuur nog gekalibreerd is. In de regel dient apparatuur ieder jaar herleidbaar gekalibreerd te zijn. Is dit niet het geval dan kunt u zich afvragen of dit het juiste laboratorium voor u is. Ook kunt u kijken of ze over een anechoische ruimte of een OATS beschikken. De meest veilige manier is uw metingen uit te besteden bij een geaccrediteerd laboratorium. Niet alleen worden alle punten die hierboven genoemd zijn (en nog veel meer) jaarlijks door de Raad voor Accreditatie bekeken maar tevens heeft u de mogelijkheid om een klacht in te dienen. Is die klacht gegrond en ernstig dan kan het betreffende laboratorium geschorst worden. U kunt kijken of en waarvoor een laboratorium geaccrediteerd is op:http://www.rva.nl/search/. (Kiwa Dare vindt u onder L279 en K063) Let hierbij goed op de scope.
Waar is een laboratorium voor geaccrediteerd
Een andere plaats waar u kunt kijken is de zogenaamde Nando database. (Kiwa Dare B.V. is NB 1912) Dit is een database van de Europese Unie met alle aangewezen instellingen. Een aangewezen instelling biedt weer wat extra zekerheid en een nieuwe plek om te klagen als u niet tevreden bent.
Goedkoop is duurkoop
Het is dus niet de vraag waar mag ik metingen uitbesteden maar waar wil ik metingen uitbesteden! Metingen kosten (veel) geld. U kunt het maar beter goed besteden. Wat is een goedkope meting waard als u het resultaat niet kunt vertrouwen?